Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2019

(Δημοσιεύτηκε στη voria.gr στις 21-1-2019)
Το χρέος μας είναι περίπου 356 δις ευρώ όταν το ΑΕΠ μας είναι 175 δις. Το υπόλοιπο του χρέους μας στο ΔΝΤ είναι περίπου 10 δις ευρώ σχεδόν 3% του συνολικού μας χρέους. Η αποπληρωμή του θα ολοκληρωθεί το 2024 και αυτό θα γίνεται σταδιακά στα επόμενα 5 χρόνια. Από όλο το χρέος που οφείλουμε σε διάφορους δημόσιους φορείς (ΕΚΤΕυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, EFSF – Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ESM - Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης) αυτό είναι το ακριβότερο. Πληρώνουμε στο ΔΝΤ επιτόκια που αρχίζουν λίγο κάτω από 4% και μάλιστα για ένα μέρος ύψους σχεδόν 3 δις ευρώ πληρώνουμε 4,9%. Πρόκειται για δάνεια που είναι πανάκριβα και γεννάται ευλόγως το ερώτημα γιατί δεν κάνουμε κάτι για αυτό.
Το Υπουργείο Οικονομικών έχει ανακοινώσει πως σκοπεύει να δανειστεί για 10ετία και εμμονικά επιχειρηματολογεί ότι αυτό θα το κάνει όταν και αν το επιτρέψουν οι συνθήκες των αγορών. Περιμένοντας τις περιβόητες καλύτερες μέρες δεν τολμά να κάνει το αυτονόητο. Να βγει στις αγορές με 5ετία, δηλαδή με αισθητά χαμηλότερο επιτόκιο, σήμερα στο 3,10%, και να αποπληρώσει σταδιακά αλλά νωρίτερα το ακριβότερο κομμάτι των δανείων του ΔΝΤ.
Αυτό που δεν έγινε το περασμένο φθινόπωρο, λανθασμένα κατά την άποψη μου, μπορεί κάλλιστα να γίνει τώρα. Για τα 3 δις που πληρώνουμε 4,9% το όφελος θα ήταν σχεδόν 1,8% δηλαδή  54 εκατομμύρια ευρώ και τα οφέλη για τα υπόλοιπα επίσης άξια λόγου.
Αντ’ αυτού περιμένουν τις καλύτερες μέρες χωρίς να αναλογιστούν ότι εχθρός του κακού είναι το χειρότερο. Το 2019 κατά μεγάλη πιθανότητα θα είναι μία χρονιά που θα αυξηθούν τα επιτόκια από την ΕΚΤ  και αυτό που φαντάζει ακριβό σήμερα, αύριο ίσως φαίνεται φτηνό. Να μην ξεχνάμε επίσης ότι οι σχέσεις μας με τις αγορές πρέπει να είναι σταθερές και όχι εφήμερες. Δεν μπορούμε να βγαίνουμε που και που, αλλά συνεχώς, και με γνώμονα τη μείωση του κόστους δανεισμού ακόμη και για ένα μικρό μέρος του χρέους μας. Τέλος η έξοδος μας στις αγορές θα βοηθήσει και τις τράπεζες που βάλλονται ιδιαίτερα χρηματιστηριακά το τελευταίο διάστημα, να αντλήσουν κεφάλαια και να μειώσουν την έκθεση τους στον έμμεσο δανεισμό του κράτους μέσω των εντόκων γραμματίων.
Η λογική του «μαξιλαριού», δηλαδή του αποθέματος των 26,5 δις  ευρώ είναι επικίνδυνο ως προς τον σκοπό της μεταμνημονιακής μας ύπαρξης. Πρέπει να βγούμε στις αγορές και σε συνεννόηση με τον ESM αυτό μπορεί να γίνει αρχικά για το κομμάτι χρέους του ΔΝΤ. Εκτός αν δεν το κάνουμε για άλλες σκοπιμότητες. Και επειδή πέρα από την συμφωνία των Πρεσπών η οικονομία συνεχίζει να υπάρχει, καλό είναι να μην χρονοτριβούμε.

Πάρης Τσογκαρλίδης
Επενδυτικός Σύμβουλος
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Πυλαίας Χορτιάτη
MSc Engineering-Economic Systems & Operations Research, Stanford University

Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2019

(δημοσιεύτηκε στο myportal.gr στις 21-1-2019)


Αν η συμφωνία των Πρεσπών περνάει με πλειοψηφία πάνω από 151, τολμώ να πω ότι μπορεί να είναι ως και δύο με τρεις ψήφοι παραπάνω, σημαίνει πως η πλειοψηφία της αντιπροσώπευσης του λαού συμφωνεί με την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών ή έστω θεωρεί ότι είναι ένας έντιμος συμβιβασμός που επιλύει ένα χρόνιο πρόβλημα.
Αν λοιπόν η αντιπροσωπευτική μας δημοκρατία είναι ο καθρέφτης της βούλησης του λαού, τότε είναι όλα καλά και σύμφωνα με το πολίτευμα μας και την υγεία των δημοκρατικών επιλογών. Η έστω και μικρή πλειοψηφία ορίζει “δικαίως” το μέλλον της χώρας σε ένα τόσο κρίσιμο εθνικό θέμα. Μπορεί λοιπόν κάποιος να επιχειρηματολογεί και να λέει πως ούτε μειοδοσία, ούτε προδοσία, ούτε λιγότερος πατριωτισμός είναι η υπερψήφιση της κύρωσης της συμφωνίας, εφόσον αυτό προβλέπεται στην δημοκρατία μας.
Τίθενται όμως και κάποιοι σοβαροί προβληματισμοί.
Αν πράγματι αντιπροσωπεύεται η βούληση του Ελληνικού λαού από την εθνική αντιπροσωπεία στο κοινοβούλιο, πως είναι δυνατόν να καταγράφεται δημοσκοπικά τόση μεγάλη εναντίωση στην συμφωνία; Είτε οι δημοσκόποι δεν ξέρουν να μετρούν σωστά, είτε η εθνική αντιπροσωπεία στην παρούσα ιστορική στιγμή δεν είναι και τόσο αντιπροσωπευτική της βούλησης του Ελληνικού λαού. Εκτός και αν στις δημοσκοπήσεις ερωτώνται μόνο οι «ακραίες», εθνικές συνειδήσεις και οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου κρύβονται.
Αν πράγματι είναι καλή και αναγκαία αυτή η συμφωνία πως και δεν επικυρώνεται και μέσω δημοψηφίσματος ώστε να μπορέσουν και άλλες προοδευτικές δυνάμεις να εκφραστούν. Και αν το δημοψήφισμα απορρίπτεται μετά από το τελευταίο δημοψήφισμα του όχι που έγινε ναι, γιατί δεν προκηρύσσονται  πρόωρες εκλογές αφού τίθεται ένα τόσο μεγάλο εθνικό θέμα και κατάφερε ο Τσίπρας αυτό που δεν κατάφεραν όλοι οι άλλοι.
Και αν ο πραγματικός σκοπός του Τσίπρα είναι η ένταξη του της γείτονας χώρας στο ΝΑΤΟ γιατί δεν φέρνει στην Βουλή και την συμφωνία και την κύρωση της ένταξης;
Είναι ξεκάθαρο πως εδώ παίζεται ένα καλοστημένο πολιτικό παιχνίδι, που μεθοδεύτηκε από την στιγμή που συμφώνησε ο Πρωθυπουργός της χώρας στην συμφωνία με την χώρα που αυτοπροσδιορίστηκε ενώ κάποτε ήταν μία επαρχία του άλλοτε Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας. Ο έντιμος ή ανέντιμος συμβιβασμός έρχεται πραγματικά σε δεύτερη μοίρα. Σκοπός ξεκάθαρος είναι ο διχασμός, η πόλωση ακριβώς πριν τις κάλπες. Δηλαδή την κατάλληλη στιγμή που ο αρεστός στους ξένους Πρωθυπουργός μας εξαργυρώνει πολιτικές επιταγές και ετοιμάζεται στην επόμενη αναμέτρηση του με τις αυταπάτες του.
Η χρησιμότητα των στιγμών και του δημοσιονομικού εγκλωβισμού μας, ευνοούν την επίλυση τέτοιων θεμάτων. Και μετά τι ακολουθεί, η Θράκη, το Αιγαίο, το Αλβανικό «ζήτημα» ; Τι; Και τελικά υπάρχουν προδότες ή προδομένοι; Και αν όλοι μαζί τα φάγαμε γιατί δεν μειοδοτήσαμε και όλοι μαζί αφού και το Μακεδονικό δεν λύσαμε για χρόνια και επιτρέψαμε σε κάποιες δήθεν αριστερές αλλά προοδευτικές δυνάμεις να διαπραγματεύονται «δημοκρατικά» το μέλλον μας.
Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι πολυποίκιλες και διαφορετικές ανάλογα με τον τρόπο σκέψης και αντίληψης του καθενός. Ένα είναι σίγουρο ωστόσο. Την άλλη εβδομάδα επικυρώνεται από πλειοψηφία της εθνικής κοινοβουλευτικής μας αντιπροσωπείας μία συμφωνία. Μία συμφωνία αλλά όχι η καλύτερη συμφωνία. Ας προσέχαμε.

Πάρης Τσογκαρλίδης
Επενδυτικός Σύμβουλος
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Πυλαίας Χορτιάτη
MSc Stanford University